پیشینه و تاریخچه ضبط صدا

ضبط صدا در واقع یک مکانیزم الکتریکی، مکانیکی، الکترونیکی یا دیجیتالی است که سبب بازتولید امواج صوتی چون صدای گفتار، آواز، موسیقی دستگاهی یا جلوه‌های صوتی می‌شود و امکان گوش دادن در هر زمان وجود خواهد داشت. در حال حاضر انواع رکوردر صدا در بازار تجهیزات و ابزارآلات موسیقی وجود دارد که به‌طور کلی در دو دسته اصلی ضبط صدا آنالوگ و ضبط صدا دیجیتال عرضه می‌شوند.

تاریخچه ضبط صدا یا بازتولید خودکار صدا به قرن نهم برمی‌گردد که برادارن بانو موسی اولین ابزار موسیقی مکانیکی را اختراع کردند. ابتدا موسیقی با نت‌نویسی نوشتاری ضبط می‌‌شده است و سپس با دستگاه‌های مکانیکی چون جعبه‌های موسیقی بادگیر که یک ارگ با نیروی آب، استوانه‌های قابل تعویض دارای پین‌های برجسته روی سطح را می‌نواخت.

به‌کارگیری این مدل دستگاه‌های مکانیکی برای بازتولید موسیقی و ضبط صدا تا نیمه دوم قرن نوزدهم ادامه داشت و در نهایت یک مخترع روسی  به نام «‌الکساندر پاولوف» در سال ۱۸۹۵ میلادی دستگاه ضبط صوت را اختراع کرد که به‌ مرور زمان مدل‌های مختلف دستگاه ضبط صدا با قابلیت‌های ویژه تولید و روانه بازار شده است.

حال بسیاری از افراد این سوال را در ذهن دارند که روند اختراع دستگاه ضبط صوت چگونه بوده است؟ در اینجا سعی خواهیم کرد تا اطلاعات کامل و جامعی در ارتباط با تاریخچه ضبط صدا و انواع دستگاه‌های ضبط صوت در اختیارتان قرار دهیم؛ بنابراین توصیه می‌کنیم مطالعه این مطلب را از دست ندهید.

پیشینه اختراع دستگاه ضبط صوت؛ ‌اسکات، ادیسون و الکساندر پاولوف

مدت‌ها قبل از اینکه صدا برای اولین بار ضبط شود، موسیقی با نت‌نویسی نوشتاری ضبط می‌شده است و با استفاده از دستگاه‌های مکانیکی (جعبه‌های موسیقی بادگیر) ملودی بازتولید می‌شد. بسیاری از افراد بر این باور بوده‌اند که ادیسون برای اولین بار در تاریخ، فونوگراف را اختراع کرده است اما بر اساس تحقیقات دانشمندان آمریکایی لابراتور ملی لارنس برکلی که صداهای ضبط شده را در «پالو آلتو» کالیفرنیا ارائه کرده‌اند، یک بایگانی در پاریس صدای ضبط شده ۱۰ ثانیه‌ای از یک موسیقی محبوب فرانسوی را کشف شد که تاریخ ضبط آن به ۹ آوریل ۱۸۶۰ میلادی بازمی‌گردد و  با دستگاهی که تنها توانایی ضبط صدا را داشت و امکان پخش آن را نداشت، ضبط شده است.

قطعه کوتاه موسیقی محبوب فرانوسی «در روشنایی ماه» اثر «‌ادوارد – لئون اسکات دو مارتین ویل‌« توسط شخصی به نام «اسکات» با دستگاهی ساخته شده از شیپور ضبط شده است که به قلم فلزی متصل بوده و این قلم امواج صوتی را روی برگه‌های کاغذی با دود یک چراغ روغنی حک می‌کند و تنها توانایی ضبط صدا داشته و امکان پخش صدا نداشته است که دانشمندان آمریکایی به کمک یک قلم مجازی این صدا را به صورت دیجیتال بازسازی کردند. توماس ادیسون در ۲۱ نوامبر ۱۸۷۷ میلادی یعنی ۱۷ سال پس از اسکات به اختراع دستگاه ضبط صدا اقدام کرد که تکمیل‌کننده دستگاه اسکات بوده و امکان پخش صدای ضبط شده را فراهم می‌کرد. در ادامه تاریخچه ضبط صدا، دانشمند و مخترع روسی به نام «‌الکساندر پاولوف» با تحقیق گسترده در زمینه ساخت دستگاه ضبط و پخش صدا موفق شد تا در ۷ مه ۱۸۹۵ میلادی دستگاهی به نام «ضبط صوت» اختراع کند که صدا را به خوبی ضبط و بازتولید می‌کرد. لازم به ذکر است که در حال حاضر حدود ۴۰۰ فونوگراف در موزه ملی تاریخ آمریکا وجود دارد که توسط محققانی چون الکساندر گراهام بل و امیل برلینر ساخته شده‌اند.

انواع دستگاه ضبط صوت در تاریخچه ضبط صدا تا امروز

تاریخچه ضبط صدا بیانگر این موضوع است که دستگاه‌های اولیه تنها ضبط صدا را انجام می‌داده‌اند و امکان پخش صدا را نداشتند که به مرور زمان در اختراعات بعدی، دستگاه‌هایی با قابلیت پخش صوت ساخته شده است. در ادامه به معرفی انواع دستگاه ضبط صوت در تاریخچه ضبط صدا تا امروز می‌پردازیم:

گرامافون (Phonautograph)

گرامافون اولین دستگاهی بود که می‌توانست صداهای واقعی را هنگام عبور از هوا ضبط کند اما توانایی پخش صدا را نداشت. گرافامون در سال ۱۸۵۷ میلادی توسط مخترع پاریسی ادوارد- لئون اسکات دو مارتینویل ساخته شد. در این سال ضبط‌های گرامافونی به نام «فوناتوگرام» صدای انسان را ضبط کردند که از ورق‌های کاغذی با خطوط سفید مدوله شده توسط امواج صوتی تشکیل شده بودند و توسط یک قلم ارتعاشی ایجاد شدند که هنگام عبور کاغذ از زیر آن، پوششی از دوده را برش می‌دادند. از انواع گرامافون، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

گرامافون سیلندری

اولین ابزار ضبط و بازتولید صدا در سال ۱۸۷۷ میلادی توسط توماس ادیسون با نام «‌سیلندر گرامافون مکانیکی‌« اختراع شد و در سال ۱۸۷۸ میلادی به ثبت رسید که در صنعت ضبط تجاری، توزیع و فروش صداهای ضبط شده گسترش یافت.

گرامافون دیسکی

الکساندر گراهام بل در سال ۱۸۸۱ میلادی و امیل برلینر در سال ۱۸۸۷ میلادی دستگاه‌های ضبط ضدا به نام «گرامافون دیسکی» را اختراع کرده‌اند که در تاریخچه ضبط صوت از مزایای بهتری چون صدای کمی بلندتر از سیلندرها برخوردار بوده‌اند. این مدل گرامافون‌ها تا پایان قرن بیستم به رسانه اصلی برای ضبط صدا تبدیل شدند.

ضبط صدا الکتریکی

در تاریخچه ضبط صدا تا دهه ۱۹۲۰ میلادی، ضبط صدا به صورت فرایند کاملا مکانیکی به جز در چند دستگاه ضبط خام مبتنی بر تلفن بدون ابزار تقویت چون تلگراف ادامه داشت. بین اختراع گرامافون در سال ۱۸۷۷ میلادی و اولین ضبط‌های دیجیتال تجاری در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی، ضبط الکتریکی به عنوان نقطه عطف در تاریخچه ضبط صدا مطرح شد که در آن برای تبدیل صدا از میکروفون استفاده گردید. در این مدل ضبط صدا، صدا به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌شود که تقویت شده و برای فعال کردن قلم ضبط مورد استفاده قرار می‌گیرد. از ویژگی‌های ضبط صدا الکتریکی، می‌توان به حذف صدای بوق در فرایند آکوستیک، ضبط‌ صدا واضح‌تر، افزایش گسترده دامنه مفید فرکانس‌های صوتی و امکان ضبط صداهای دور و ضعیف اشاره کرد.

نوار کاست

نوار کاست یا ضبط نوار مغناطیسی یکی دیگر از روش‌های ضبط در تاریخچه ضبط صدا است که از یک سیگنال صوتی الکتریکی تقویت شده برای تولید تغییرات مشابه میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط یک سر نوار استفاده خواهد کرد. در این مدل ضبط صدا در حالت پخش، مسیر سیگنال معکوس می‌شود و سر نوار به عنوان یک ژنراتور الکتریکی مینیاتوری عمل می‌کند. این فناوری در ضبط‌های تجاری دهه ۱۹۵۰ تا ۱۹۸۰ میلادی (سال‌های کشف اصل بایاس AC توسط مهندسان آلمانی و ضبط‌کننده‌های صدا بی‌سیم) به‌طور چشمگیر مورد استفاده قرار گرفت و فرکانس به طرز قابل توجهی بهبود یافت.

جمع‌بندی تاریخچه ضبط صدا

در مطلب فوق تلاش کردیم تا تاریخچه جامعی از ضبط صدا در اختیارتان قرار دهیم و به معرفی انواع دستگاه‌های ضبط صوت بپردازیم تا با فرایند ضبط و بازتولید صدا در صنعت ضبط تجاری بیشتر آشنا شوید.

بیشتر بخوانید: پیشینه و تاریخچه گیتار الکتریک