پیشینه و تاریخچه گیتار الکتریک

گیتار الکتریک نوعی گیتار است که صدای آن به وسیله تقویت‌کننده الکتریکی به نام «پیکاپ» کم یا زیاد می‌شود. پیکاپ‌ها در گیتارهای الکتریک یا گیتار برقی به دو نوع هامباکر و سینگل کویل تقسیم می‌شوند. طرز کار این مدل گیتار بدین صورت است که ارتعاشات وارده بر سیم‌های گیتار توسط پیکاپ به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل خواهد شد و زمینه تشدید یا تغییر میزان صدا را فراهم می‌کند. گیتار برقی در سبک‌های گوناگونی چون راک، جاز، متال، بلوز، پاپ و کانتری استفاده می‌شود اما در این میان، سبک‌های راک، متال و بلوز به عنوان ساز اصلی شناخته می‌شوند. امروزه گیتارهای الکتریک در انواع و اقسام مدل‌ها به بازار عرضه می‌شوند که از مدل‌های اصلی و کاربردی گیتارهای برقی، می‌توان به لس پاول، هالوبادی، استرتوکستر، تله کستر و سبک متال اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: پیشینه و تاریخچه ضبط صدا

گیتار الکتریک در مقایسه با گیتارهای کلاسیک و آکوستیک از قدمت بسیار کمتری برخوردار است و استفاده از آن به دهه ۱۹۳۰ میلادی توسط شخصی به نام «‌آدولف ریکن بیکر‌« برمی‌گردد. به مرور از آن زمان این مدل گیتار جایگاه ویژه‌ای در صنعت موسیقی پیدا کرده است و مورد توجه بسیاری از آهنگسازان و موسیقیدانان قرار گرفت.

در اینجا تلاش خواهیم کرد تا اطلاعات مفیدی در ارتباط با تاریخچه گیتار الکتریک، طرز کار، اجزا و انواع آن در اختیارتان قرار دهیم؛ بنابراین چنانچه در صنعت موسیقی فعالیت دارید و می‌خواهید با گیتار برقی بیشتر آشنا شوید، توصیه می‌کنیم مطالعه این مطلب را از دست ندهید.

گیتار الکتریک و طرز کار آن

گیتار برقی یا الکتریکی یکی از انواع گیتارهای صنعت موسیقی به‌حساب می‌آید که ارتعاشات وارده بر سیم‌های آن به وسیله قطعه‌ای به نام پیکاپ به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل خواهد شد و امکان تغییر صدا فراهم می‌شود. در گذشته گیتارهای الکتریکی تنها دارای یک پیکاپ بودند اما امروزه با دو تا سه پیکاپ ساخته می‌شوند. در حقیقت پیکاپ مانند یک میکروفون عمل می‌کند اما با این تفاوت که به عنوان سیستم مغناطیسی، ارتعاشات دریافتی سیم فلزی گیتار را به صورت سیگنال صوتی درمی‌آورد. امکان انتخاب پیکاپ موردنظر از طریق پیکاپ سلکتور انجام می‌شود و سپس سیگنال‌ها از طریق یک سیم به تقویت‌کننده صدا (آمپلی فایر) ارسال خواهد شد و صدا تقویت می‌شود. لازم به ذکر است که امکان تغییر فرکانس و سیگنال صدای گیتار به صورت مجزا با استفاده از افکت آمپلی فایر وجود دارد تا در نهایت صدای تقویت شده به وسیله بلندگو پخش شود.

پیشینه گیتارهای الکتریکی

گیتار و ابزارآلات مشابه موسیقی از دیرباز وجود داشته‌اند اما گیتار الکتریک نخستین بار توسط ‌آدولف ریکن بیکر‌ در سال ۱۹۳۰ میلادی ساخته شده است. گیتارهای الکتریکی اولیه از پیکاپ‌هایی از جنس تنگستن برخوردار بودند که لرزش سیم‌های گیتار را به جریان الکتریکی تبدیل می‌کردند و در نهایت این جریان به یک تقویت‌کننده جهت تولید صدا ارسال می‌شد. از ویژگی‌ها و خصوصیات گیتارهای الکتریکی قدیمی، می‌توان به وجود سوراخ‌های صدای کوچک در بدنه اشاره کرد که به عنوان گیتارهای الکتریک با بدنه نیمه تهی (بدنه توخالی) شناخته می‌شدند و با توجه به انعطاف‌پذیری بسیار زیادی که داشتند، امروزه هم از محبوبیت بالایی برخوردار هستند.

به مرور زمان گیتار بدون سوراخ‌های صدا مشابه گیتارهای آکوستیک و کلاسیک ساخته شد که به تقویت‌کننده متصل می‌شدند و با نام گیتارهای الکتریک با بدنه توپر شناخته شدند. گیتارهای الکتریکی در سال‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ میلادی به دلیل قابلیت اتصال به تقویت‌کننده‌ها توانستند به جایگزین مناسبی برای گیتارهای آکوستیک تبدیل شوند که صدای زیادی در همنوازی با سازهایی چون بیس و درامز در ارکسترهای جاز نداشتند؛ در نهایت گیتارهای الکتریکی به بهتر شنیدن شدن صداها کمک شایانی کردند.

گیتار الکتریکی با بدنه توپر در سال ۱۹۴۱ میلادی توسط مخترع موسیقی دان به نام «لس پاول» ساخته شده است که امروزه هم از رایج‌ترین گیتارهای الکتریک محسوب می‌شود. مدل اولیه این گیتار با چوب سخت بدون سوراخ‌های صدا از یک قطعه مستطیلی شکل ساده ساخته شد که توسط ۶ رشته سیم فولادی به یک دسته متصل می‌شد. گیبسون در دهه ۱۹۵۰ میلادی، گیتار لس پاول را به جهان معرفی کرد که با نام «‌گیتارهای گیبسون لس پاول‌« شناخته می‌شد و امروزه هم از گیتارهای محبوب به‌حساب می‌آید.

در اواخر دهه ۱۹۴۰ میلادی، مخترع به نام «لئو فندر» نوعی گیتارهای الکتریکی با بدنه توپر را طراحی کرد و در نهایت آن را گیتار الکتریک براد کستر‌ فندر نام گذاشت اما در سال ۱۹۵۴ به‌طور رسمی این گیتار را با نام گیتار استراتو‌کستر به جامعه موسیقی معرفی کرد. گیتار استرات در مقایسه با گیتار لس پاول از قابلیت‌ها و ویژگی‌های متفاوتی برخوردار بوده است. امروزه این مدل گیتار با شکل‌های مختلف و سخت‌افزارهای گوناگون به بازار عرضه می‌شود و بسیار سبک‌تر از گیتار لس پاول است. گیتار الکتریکی استراتوکستر فندر به عنوان دومین گیتار محبوب در جهان شناخته می‌شد تا زمانی‌که تنها گیتارهای الکتریکی لس پاول وجود داشت. در حال حاضر کمپانی‌های مختلف چون آی بنز، جکسون، پاول رید اسمیت، ای اس پی و یاماها به ساخت گیتارهای الکتریک مخصوص خود اقدام کردند که اغلب آن‌ها همچنان از خصوصیات و ویژگی‌های مشابه گیتارهای لس پاول و استرات برخوردار هستند.

انواع گیتار الکتریک

گیتار الکتریکی نوعی گیتار است که با استفاده از مدار الکترومغناطیس، ارتعاشات و لرزش‌های سیم‌های گیتار را دریافت کرده و به امواج الکتریکی تبدیل می‌کند تا بتوان صدای ساز را تقویت کرد. به‌طور کلی انواع گیتارهای الکتریکی از اجزای مختلف زیر تشکیل شده‌اند:

• بدنه شامل؛ زَخمه‌گاه، رابط یا پل زَخمه‌گاه، زین‌ها، پل گیتار، کوک‌کننده پشتی و سیم گیر (زه گیر)، بازوی یا دسته لرزش ‌(Vibrator) ، کلید گزینش‌گر زَخمه‌گاه (پیکاپ)، پیچ‌های تنظیم‌کننده صداها و آواها، خروجی یا رابط تی‌آراس و تسمه بند
• سر دسته گیتار شامل؛ پیچ‌های کوک، تنظیم‌کنندهدسته، نگهدارنده و راهدان رشته‌ها  (Floyd Ross) و خرک ‌(Nut)
• دسته شامل؛ تخته انگشت‌گذاری‌(Frets Board – Finger Board) ، علامت‌های نشان شده شیار زیر سیم، شیارهای پرده و بندگاه یا مفصل دسته
• سیم‌ها یا رشته‌ها شامل؛ سیم‌های بم و سیم‌های زیر

حال انواع گیتارهای الکتریکی موجود در بازار از لحاظ بدنه و تعداد سیم به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که به شرح زیر هستند:

• انواع گیتارهای الکتریکی از لحاظ بدنه

گیتار الکتریک از نظر بدنه به دو دسته کلی بدنه توپر و بدنه توخالی تقسیم می‌شود. گیتارهای بدنه توخالی برای نوازندگان جاز و بدنه توپر برای موسیقی متال و کراک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• انواع گیتارهای الکتریکی از لحاظ تعداد سیم

گیتارهای الکتریکی عموما دارای شش سیم یا رشته هستند اما گیتارهای ۱۲ سیمی، ۷ و ۸ سیمی هم در بازار وجود دارند. در گیتارهای ۱۲ سیم، هر جفت با یک نت اما با اکتاوهای متفاوت کوک می‌شوند که معمولا در موسیقی فولک کاربرد دارند. گیتارهای ۷ و ۸ سیمی هم به صورت گیتارهای مدرن ساخته می‌شوند که رایج نیستند اما برخی از متالیست‌های معروف از آن‌ها استفاده می‌کنند.

جمع‌بندی تاریخچه گیتار الکتریک

در مطلب فوق سعی کردیم تا اطلاعات کامل و جامعی در ارتباط با تاریخچه گیتار الکتریک، طرز کار، اجزا و انواع آن در اختیار علاقه‌مندان به موسیقی قرار دهیم تا با دید بازتری از انواع گیتار در همنوازی بهره ببرند.

بیشتر بخوانید: ۷ نمونه از بهترین هدفون‌های گیمینگ موجود در بازار