تاریخچه CD، لوح‌های ارزشمند! آیا تاریخچه باشکوه سی دی به پایان رسیده؟
سی دی چندین دهه یکی از مهم‌ترین وسایل الکترونیکی هر فردی بود و به عنوان بهترین راه انتقال و جا‌به‌جایی فایل‌ها شناخته می‌شد. با این که این روزها دیگر سی‌دی‌ها به اندازه گذشته مورد استفاده قرار نمی‌گیرند اما مرور تاریخچه CD و آینده لوح‌های فشرده، خالی از لطف نیست. با ما همراه باشید.
بیشتر میخوانید: ساخت اکانت اسپاتیفای
تاریخچه CD
تاریخچه CD بسیار طولانی‌تر از چیزی است که بسیاری از مردم تصور می‌کنند. داستان سی دی از سال ۱۹۵۷ میلادی آغاز شد. در این سال، آزمایش‌هایی روی دیسک‌های ویدئویی اولیه توسط آنتونیو روبیانی ایتالیایی صورت گرفت که شروع ماجرای لوح‌های فشرده بود.
حدود دوازده سال از آزمایش‌های آقای روبیانی گذشت و در سال ۱۹۶۹ میلادی، شرکت فیلیپس رسما توسعه دیسک پخش طولانی صوتی یا همان ALP را شروع کرد. این نوع دیسک‌ها که با تفاوت‌های زیادی با سی‌دی‌ها داشتند، از فناوری لیز بهره می‌بردند و رقیب مستقیم صفحات وینیل آنالوگ بودند. دیسک‌های ای ال پی در مقایسه با وینیل‌ها، کوچک‌تر بودند و می‌توانستند زمان پخش موسیقی طولانی‌تری داشته باشند.
تیم مهندسان شرکت فیلیپس آزمایش‌های بیشماری را روی فناوری نوین دیسک دیجیتال انجام داد. با این که این که اکثر آزمایش‌های این شرکت نتیجه بزرگی نداشت اما ایده‌های جالبی مانند صدای چهارگانه میان آزمایش‌های این شرکت زاده شدند؛ البته این ایده هم با توجه به نیاز داشتن به یک دیسک با قطر بیست سانتی متر، نتوانست موفق عمل کند.
بیشتر بخوانید: پیشینه و تاریخچه گیتار الکتریک
پروژه لوح فشرده سرانجام شروع شد
در سال ۱۹۸۷ میلادی، اتفاقی مهم در تاریخچه CD افتاد. در این سال سرانجام شرکت فیلیپس، پروژه تاریخی لوح فشرده یا Compact Disc Project را استارت زد. هدف این پروژه بزرگ و جاه‌طلبانه، این بود که سی‌دی‌ها بتوانند جایگزین کاست‌های کامپکت صوتی و تجهیزات ذخیره‌سازی آنالوگ ویدئو شوند. این دو تکنولوژی در آن زمان به شدت پرطرفدار بودند و چندین سال میان مردم حضور داشتند.
ایده ساخت و استفاده از سی دی، در ابتدا به شدت پرخرج و غیرمنطقی به نظر می‌رسد و همراه کردن مردم و شرکت‌های بزرگ با موج استفاده از لوح فشرده، کار ساده‌ای نبود اما همان طور که می‌دانیم، در نهایت این لوح‌ها توانستند نسخه کاست‌ها، وینیل‌ها و … را برای همیشه بپیچند.
شرکت فیلیپس به خوبی می‌دانست همراه کردن مردم با این تکنولوژی، کار آسانی نیست؛ پس سعی کرد با اقداماتی مانند انتخاب نامی جذاب (لوح فشرده)، شانس موفقیت پروژه بزرگش را بیشتر کند. پیش از لوح فشرده، کاست فشرده یک ایده موفق بود و فیلیپس امیدوار بود نام محصول جذابش، بتواند یادآوری تکنولوژی محبوب آن زمان یعنی کاست فشرده باشد. در کنار اقداماتی که در حوزه بازاریابی انجام می‌شدند، فیلیپس هزینه‌های زیادی را صرف تیم تحقیق صوت دیجیتال خود کرد. در نهایت این تحقیقات و هزینه‌ها، به یک نتیجه تاریخی ختم شدند که حتی روی تاریخچه موسیقی نیز تاثیرگذار بودند.
سونی هم وارد میدان سی دی می‌شود
شرکت فیلیپس با معرفی دیسک پلیر لیزری‌اش به بازار، توانست یک قدم از رقبای بزرگش پیش بیفتد اما مشکلی عظیم، در راه این شرکت بود که می‌توانست همه چیز را برای همیشه خراب کند. شرکت Philips تجربه لازم در ضبط صدا به شکل دیجیتالی نداشت و به همین دلیل، پروژه فیلیپس در اینجا متوقف شد.
در آن سوی جهان و در کشور ژاپن، شرکت سونی هم به فکر توسعه تکنولوژی لوح فشرده افتاد. مشکل بزرگ سونی، دقیقا برعکس شرکت فیلیپس بود. سونی هیچ دانش و تجربه‌ای در ساخت لوح فشرده نداشت اما در زمینه ضبط صدا به صورت دیجیتالی، یکی از غول‌های آن دوران محسوب می‌شد.
مشکل این دو شرکت باعث شد اتفاقی جالب در تاریخچه سی دی بیفتد. در سال ۱۹۷۹ میلادی و در یک کنفرانس خبری بزرگ که در ژاپن برگزار شد، شرکت سونی و فیلیپس با انتشار خبر همکاری‌شان در تولید لوح فشرده، تمام جهان را شگفت‌زده کردند. نتیجه مذاکرات میان این دو شرکت، چندین سال همکاری مشترک و معرفی اولین سی دی تجاری به دنیا بود.
بیشتر بخوانید: برنامه های ویندوز که هر کامپیوتر جدیدی به آنها نیاز دارد
مراحل شکل گرفتن CD!
فیلیپس و سونی پس از آغاز همکاری‌شان، استانداردهای مختلف لوح فشرده را با هم تایید کردند. در بخش طراحی فیزیکی لوح فشرده، سهم فیلیپس بیشتر بود اما در زمینه تبدیل صدا از آنالوگ به دیجیتال و ضبط صدا دیجیتالی، سونی تاثیرگذارتر بود.
پس از پایدار شدن پروژه، نوبت به ثبت نهایی و جزئیات رسید. این دو شرکت تاثیرگذار در تاریخچه CD، این محصول را طوری طراحی کردند تا بتواند اندازه‌ای معقول داشته باشد و به سادگی حمل شود و در عین حال، حافظه قابل توجهی نیز داشته باشد.
داستانی جالب پشت اندازه لوح‌های فشرده نهفته شده است. شرکت فیلپس اصرار داشت سی‌دی‌ها باید ۱۱۵ میلی متری باشند تا حمل و نقل راحت‌تری داشته باشند. از سویی دیگر، سونی فکر می‌کرد این اندازه کافی نیست و سی‌دی‌ها باید بتوانند بلندترین اجرای موسیقی تاریخ را در خود جا دهند. با توجه به این مورد، سمفونی شماره نه بتهوون با زمان ۷۴ دقیقه، به عنوان یک حداکثر انتخاب شد و سی‌دی‌ها ۱۲۰ میلی متری شدند.
با وجود همکاری سونی و فیلیپس، این دو شرکت سال‌ها به رقابت در دنیای سی‌دی‌ها و پخش‌کننده‌ها ادامه دادند که سونی توانست در اکثر سال‌ها پیروز شود. یکی از بزرگ‌ترین پیروزی‌های سونی (و حتی لوح‌های فشرده)، در سال ۱۹۸۲ میلادی اتفاق افتاد. در این سال بیلی جوئل، اولین آلبوم موسیقی جهان که روی یک سی دی منتشر می‌شود را با نام «خیابان پنجاه و دوم» را همراه با دستگاه پخش‌کننده سونی روانه بازار کرد و به نوعی، تغییری بزرگ در تاریخ آلبوم‌های موسیقی ایجاد کرد.
پایان تاریخچه CD
در سال ۱۹۹۵ میلادی، شرکت سونی سراغ ایده فوق‌العاده بعدی‌اش رفت. این ایده، دی وی دی‌ها بودند. دی وی دی ها با توجه به حجم بالاتری که داشتند، می‌توانستند برای فیلم‌ها و سریال‌ها نیز مورد استفاده قرار بگیرند و برای انتقال فایل‌های حجیم، دیگر نیازی به حمل چندین سی دی نبود.
پس از همه‌گیری دی وی دی در قرن بیست و یکم، کم‌کم دوران اوج سی دی به پایان رسید و حالا در برخی نقاط جهان، دیگر سی‌دی‌ها کاملا کم‌یاب هستند. سی دی همچنان برای آلبوم‌های موسیقی فیزیکی (که متاسفانه آنها هم به لطف اسپاتیفای، ساندکلاد و دیگر ابزارهای پخش موسیقی آنلاین در حال انقراض هستند) مورد استفاده قرار می‌گیرد اما با توجه به روند فعلی، احتمالا در دهه‌های بعد دیگر کسی وسیله‌ای به نام سی دی را به سختی به یاد بیاورد.
آیا تاریخچه سی دی واقعا به پایان رسیده؟
هر چند دیگر خبری از سی دی نیست اما دی وی دی با وجود افت فروش و تولید قابل توجهش، در تمام خانه‌ها و فروشگاه‌ها دیده می‌شود. هر سال چندصد بازی ویدئویی در مقیاس میلیونی روی دی وی دی به فروش می‌رسند و همچنان بازار فروش نسخه فیزیکی فیلم‌ها پابرجا است.
هر چند سی دی چند سالی است که کم‌پیدا شده اما دی وی دی با توجه به کاربردها و ظرفیت بسیار بالایش در نسخه‌های جدیدتر مانند دی وی دی ۹، می‌تواند چندین و چند سال به کارش ادامه دهد. البته بهتر است یادمان باشد همچنان به لطف برخی از اساتید و معلمان که پروژه‌ها و تکالیف را روی سی دی می‌خواهند، تاریخچه CD همچنان در کشور ما ادامه دارد!
